Το νέο κεφάλαιο στην κούρσα των LLMs

Αν η κυκλοφορία του GPT-4 το 2023 έμοιαζε σαν το πρώτο iPhone, μια τεχνολογική στιγμή που αλλάζει το παιχνίδι,  το GPT-5 είναι το αντίστοιχο του iPhone που ξαφνικά κάνει τα πάντα. Από την ημέρα που η OpenAI ανακοίνωσε την κυκλοφορία του, στις 7 Αυγούστου 2025, οι συζητήσεις δεν έχουν σταματήσει. Στα social media, άλλοι μιλούν για το πιο «ανθρώπινο» AI που έχουμε δει ποτέ, ενώ άλλοι το κατηγορούν ότι θυσιάζει την ακαδημαϊκή αυστηρότητα για χάρη της ταχύτητας.

Το ερώτημα είναι απλό: τι αλλάζει πραγματικά με το GPT-5 σε σχέση με το GPT-4; Και κυρίως, πώς αυτή η αναβάθμιση θα επηρεάσει τον τρόπο που δουλεύουμε, δημιουργούμε και παίρνουμε αποφάσεις;

Από το GPT-4 στο GPT-5: Μια ιστορία εξέλιξης

Η μετάβαση από το GPT-4 στο GPT-5 δεν είναι απλώς μια αύξηση αριθμού. Το GPT-4 ήταν ήδη πολυδιάστατο: μπορούσε να κατανοήσει μεγάλα κομμάτια κειμένου, να επεξεργαστεί εικόνες και να επιλύσει προβλήματα με μια λογική αλληλουχία βημάτων. Το GPT-5, όμως, αλλάζει τον κανόνα:

• Συγκεντρώνει τα καλύτερα στοιχεία προηγούμενων μοντέλων (λογική, ταχύτητα, πολυτροπικότητα) σε ένα ενιαίο «πακέτο»

• Ενσωματώνει μνήμη που διαρκεί, έτσι ώστε να θυμάται τον χρήστη και τις προηγούμενες συζητήσεις

• Επεκτείνει το context window σε επίπεδα που επιτρέπουν την ανάλυση ολόκληρων βιβλίων, datasets ή reports χωρίς να χάνεται το νήμα

Συγκριτική ανάλυση GPT‑5 vs GPT‑4

TL;DR για στελέχη

• GPT‑4: σταθερό, ώριμο, πολυτροπικό (κείμενο+εικόνα), καλό reasoning, 128K context (στην Turbo εκδοχή), session‑based.

• GPT‑5: μεγαλύτερο context (έως 256K ), πλήρης πολυτροπικότητα (κείμενο, εικόνα, ήχος, βίντεο ), εμμένουσα μνήμη χρήστη, καλύτερο routing/εργαλεία και—πιθανότατα—χαμηλότερη καθυστέρηση σε βαριές εργασίες.

1) Context window & μνήμη : η δύναμη των 256K tokens

• GPT‑4: 8K–128K tokens (ανά έκδοση). Σε μεγάλα projects θέλει «τεχνογνωσία» για να σπας αρχεία, να κάνεις chunking και retrieval.

• GPT‑5: έως 256K tokens [Unverified]. Διαβάζει μεγαλύτερα σώματα κειμένου χωρίς τεχνικά τεχνάσματα.

• Επίμονη μνήμη:

  • GPT‑4: θυμάται μόνο στο τρέχον session.

  • GPT‑5: διατηρεί προτιμήσεις/πλαίσια χρήστη μεταξύ συνεδριών [Unverified]. Χρήσιμο για «ψηφιακό συνεργάτη» αλλά απαιτεί πολιτική πρόσβασης/ιδιωτικότητας

Η μεγαλύτερη τεχνική υπεροχή του GPT-5 σε σχέση με τους προκατόχους του είναι το διευρυμένο context window. Με δυνατότητα επεξεργασίας έως 256.000 tokens (πηγή: Ars Technica), το μοντέλο μπορεί να «διαβάσει» και να κατανοήσει πάνω από 500 σελίδες κειμένου σε μία μόνο αλληλεπίδραση.
Αυτό αλλάζει ριζικά το workflow σε τομείς όπως η νομική ανάλυση, η επεξεργασία manuals συντήρησης ή η ανάλυση μεγάλων datasets. Στο GPT-4 Turbo, που έφτανε έως 128K tokens, οι χρήστες έπρεπε να «σπάνε» το υλικό τους σε μικρότερα κομμάτια, με κίνδυνο να χαθεί το συνολικό context. Τώρα, το GPT-5 μπορεί να επεξεργαστεί ολόκληρα reports, να εντοπίσει συσχετίσεις και να δώσει πλήρη ανάλυση χωρίς segmentation.

Τι αλλάζει πρακτικά: μειώνεις prompt‑engineering overhead, ειδικά σε αναλύσεις βιβλίων, ογκωδών reports ή κώδικα.

2) Multimodality : από κείμενο και εικόνα σε ήχο και βίντεο

• GPT‑4: κείμενο + εικόνα. Ήχος/βίντεο μόνο μέσω τρίτων ή επιπλέον pipelining.

• GPT‑5: «native» κείμενο, εικόνα, ήχος, βίντεο [Unverified]. Ένα ενιαίο δημιουργικό/αναλυτικό περιβάλλον για transcription, video understanding, VO scripts, storyboards.

Η πλήρης multimodal υποστήριξη είναι ένα ακόμη game-changer. Ενώ το GPT-4 μπορούσε να δουλέψει με κείμενο και εικόνες, το GPT-5 προσθέτει ήχο και βίντεο στο οπλοστάσιό του.
Για παράδειγμα:

• Ένας δημοσιογράφος μπορεί να φορτώσει ένα ηχητικό αρχείο συνέντευξης και να λάβει άμεσα απομαγνητοφώνηση, περίληψη και ανάλυση συναισθημάτων.

• Ένας εκπαιδευτής μπορεί να δώσει βίντεο από μια διάλεξη και να λάβει δομημένες σημειώσεις, ερωτήσεις κατανόησης και υλικό για αξιολόγηση.
  Αυτό ανοίγει νέες δυνατότητες για περιβάλλοντα όπου το περιεχόμενο δεν είναι μόνο κείμενο — από την εκπαίδευση μέχρι την τηλεόραση και το video marketing.

Χρήσεις: αυτόματες απομαγνητοφωνήσεις συναντήσεων, ανάλυση βίντεο εκπαίδευσης, δημιουργία «βίντεο‑από‑σενάριο» με feedback loop.

3) Reasoning, ακρίβεια, ασφάλεια : από το session-based στο persistent

• GPT‑4: στιβαρό reasoning, αλλά συχνά χρειάζεται chain‑of‑thought τεχνικές, εργαλεία και guardrails.

• GPT‑5: καλύτερη ανάλυση/ακρίβεια (σύμφωνα με το αφήγημα), βελτιωμένα safety συστήματα για λιγότερα λάθη κατανόησης .

• Επιχειρησιακά: λιγότερο χρόνο σε επανελέγχους, περισσότερη αυτονομία σε agents. Παρ’ όλα αυτά, για νομικό/ιατρικό περιβάλλον κρατάς human‑in‑the‑loop.

4) Native integrations & personas

• GPT‑4: plugins/εργαλεία, αλλά όχι «ενσωματωμένα» με email/ημερολόγιο.

• GPT‑5: αναφέρεται σύνδεση με Gmail & Google Calendar  και δημιουργία custom personas χωρίς plugins

• Τι σημαίνει: προσωπικός βοηθός που «θυμάται» projects, στέλνει emails, κλείνει συναντήσεις. Θέλει σαφή δικαιώματα, logs και role‑based access.

5) Routing, εργαλεία, latency

• GPT‑4: σταθερό, με tool use όπου έχεις στήσει integrations.

• GPT‑5: real‑time model routing (διαλέγει «ρηχό» ή «βαθύ» reasoning ανά ερώτημα). Καλύτερη ταχύτητα σε βαριές εργασίες αναμένεται, αλλά μετριέται στην πράξη.

• Για ομάδες: πιο συνεπής εμπειρία χωρίς να «χειροκίνητα» αλλάζεις μοντέλα ανά task.

6) Διαθεσιμότητα & κόστος

• GPT‑4: διαθέσιμο σε Free/Plus/Enterprise με διάφορους περιορισμούς.

• GPT‑5: υποτίθεται διαθέσιμο σε όλους, με όρια για Free, πλήρη πρόσβαση σε Pro/Enterprise. Το πραγματικό TCO εξαρτάται από usage caps, rate limits και inference κόστος.

7) Επιχειρησιακή επίδραση

Πού κερδίζεις αμέσως:

• Μεγάλα knowledge bases: manuals, SOPs, τεχνικά σχέδια. Το 256K απλοποιεί pipelines.

• Δημιουργικό περιεχόμενο end‑to‑end: brief → σενάριο → voiceover → πρώτα cuts.

• Agents με μνήμη: λιγότερο context‑wrangling, περισσότερη συνέχεια σε έργα.

Τι προσέχεις:

• Data governance: τι αποθηκεύεται στη «μνήμη»; Ποιος βλέπει τι; DPO/νομικό τσεκ.

• AI Act συμμόρφωση: τεκμηρίωση ρίσκων, καταγραφή αποφάσεων, human oversight.

• Vendor lock‑in: σχεδίασε abstraction layer ώστε να εναλλάσσεις μοντέλα αν χρειαστεί.

8) Πότε μένεις με GPT‑4

• Legacy παραγωγές όπου έχεις ρυθμίσει prompts/εργαλεία τέλεια.

• Εφαρμογές με μικρό context και αυστηρά budgets.

• Περιβάλλοντα που δεν επιτρέπουν επίμονη μνήμη.

9) Πότε περνάς σε GPT‑5

• Projects με μεγάλα αρχεία/πολυμέσα και συχνά cross‑modal tasks.

• Ομάδες που θέλουν προσωπικούς «βοηθούς» με συνέπεια μεταξύ ημερών/εβδομάδων.

• Product teams που θέλουν λιγότερο glue code για multimodal flows.

Προκλήσεις & όρια του GPT-5

• Ιδιωτικότητα & Συμμόρφωση

Η επίμονη μνήμη δημιουργεί ερωτήματα συμμόρφωσης με τον AI Act και το GDPR , Ειδικά στην Ε.Ε., η αποθήκευση και επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από ένα LLM απαιτεί αυστηρούς μηχανισμούς συναίνεσης και διαφάνειας.

• Κόστος

Η πρόσβαση σε context windows των 256K tokens μέσω API μπορεί να είναι ακριβή για μικρές επιχειρήσεις. Παρά την ύπαρξη οικονομικότερων εκδόσεων (Mini, Nano), η πλήρης ισχύς του GPT-5 κοστολογείται premium.

• Κατανόηση βίντεο

Αν και το GPT-5 μπορεί να αναλύσει οπτικό περιεχόμενο, η ερμηνεία σύνθετων video narratives ή η αναγνώριση προθέσεων σε σκηνές δεν έχει φτάσει ακόμα στο επίπεδο ενός εξειδικευμένου computer vision μοντέλου.

• Περιορισμοί σε real-time λειτουργία

Σε περιβάλλοντα όπου απαιτείται ανάλυση σε πραγματικό χρόνο με πολύπλοκα δεδομένα, η απόδοση του GPT-5 μπορεί να μειώνεται, ιδιαίτερα όταν εμπλέκονται μεγάλα multimodal inputs.

Προοπτικές (AI trends και επιχειρηματικές ευκαιρίες)

Το GPT-5 δεν είναι μόνο τεχνολογική αναβάθμιση, αλλά στρατηγικό βήμα προς την υλοποίηση πρακτικών AI agents. Οι τάσεις δείχνουν:

• Agentification: Μελλοντικά, AI agents θα εκτελούν αυτόνομα ενέργειες στον ψηφιακό και φυσικό κόσμο. Το GPT-5 είναι το πρώτο βήμα προς την ευρεία υιοθέτηση AI agents που θα εκτελούν αυτόνομα ενέργειες στον ψηφιακό και φυσικό κόσμο. Με τη μνήμη, το multimodality και τη διασύνδεση εργαλείων, τα θεμέλια είναι ήδη στημένα.

• Εξειδικευμένα μοντέλα: Ανάπτυξη custom GPT-5 παραλλαγών για κλάδους όπως νομική, υγεία, εκπαίδευση. Η OpenAI αναμένεται να δώσει τη δυνατότητα δημιουργίας custom GPT-5 παραλλαγών για εξειδικευμένες αγορές όπως:

  • Νομική (legal AI assistants)

  • Υγεία (medical LLMs)

  • Εκπαίδευση (adaptive learning tutors)

• Συνδυασμός AI και IoT: Το GPT-5 μπορεί να λειτουργήσει ως το κεντρικό «μυαλό» σε έξυπνα περιβάλλοντα: εργοστάσια, πλοία, ξενοδοχεία, ακόμα και σπίτια.

• Ανάπτυξη στην Ελλάδα: Επιχειρήσεις που θα ενσωματώσουν GPT-5 σε προϊόντα και υπηρεσίες τους νωρίς, θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε τομείς όπως τουρισμός, shipping και fintech.

Ανάπτυξη του GPT-5 στην Ελλάδα: Τεχνικές Δυνατότητες και Προοπτικές Αγοράς

Η ελληνική αγορά έχει μια ιδιαιτερότητα: μικρή γεωγραφική κλίμακα αλλά μεγάλη ποικιλία κλάδων που εξαρτώνται από δεδομένα, ταχύτητα λήψης αποφάσεων και προσωποποιημένες υπηρεσίες. Η υιοθέτηση του GPT-5 από επιχειρήσεις στην Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής παραγωγικότητας και να προσφέρει άμεσο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο.

Τουρισμός: Προσωποποιημένες εμπειρίες σε real time

Η Ελλάδα υποδέχεται πάνω από 30 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, με τεράστια ποικιλία προτιμήσεων, γλωσσών και αναγκών. Το GPT-5, με το 256K context window και την persistent memory, μπορεί:

• Να επεξεργάζεται προφίλ πελατών, δεδομένα κρατήσεων και κριτικές σε πραγματικό χρόνο.

• Να δημιουργεί προσωποποιημένα προγράμματα δραστηριοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη καιρικές συνθήκες, διαθεσιμότητα και προσωπικά ενδιαφέροντα.

• Να παρέχει υποστήριξη σε πολλαπλές γλώσσες με φυσικό τόνο, χάρη στις βελτιώσεις multimodality και φυσικής κατανόησης κειμένου.

Η τεχνική διαφορά σε σχέση με προηγούμενα LLMs είναι ότι το GPT-5 μπορεί να συνδυάζει εξωτερικά API (π.χ. συστήματα κρατήσεων, flight trackers) και να προσαρμόζει προτάσεις χωρίς ανθρώπινη μεσολάβηση.

Shipping: Ανάλυση στόλου και πρόβλεψη βλαβών

Ο ελληνικός εμπορικός στόλος είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο σε μεταφορική ικανότητα. Εδώ, το GPT-5 μπορεί να λειτουργήσει ως AI analytics hub:

• Ανάλυση δεδομένων αισθητήρων πλοίων σε πραγματικό χρόνο.

• Πρόβλεψη πιθανών μηχανικών βλαβών με χρήση ιστορικών δεδομένων και patterns που εντοπίζονται μέσω του εκτεταμένου context.

• Βελτιστοποίηση δρομολογίων με βάση κόστη καυσίμων, καιρικά φαινόμενα και περιορισμούς λιμανιών.

Η τεχνική πρόκληση που το GPT-5 υπερβαίνει είναι η συνδυαστική ανάλυση διαφορετικών τύπων δεδομένων (structured + unstructured) σε ένα ενιαίο pipeline, κάτι που στο GPT-4 απαιτούσε περισσότερα ενδιάμεσα βήματα.

Fintech: Συμμόρφωση και εξυπηρέτηση χωρίς διακοπή

Ο χρηματοοικονομικός κλάδος στην Ελλάδα είναι έντονα ρυθμιζόμενος. Το GPT-5 προσφέρει:

• Αυτόματη συμμόρφωση με οδηγίες της Τράπεζας της Ελλάδος και ευρωπαϊκές κανονιστικές απαιτήσεις, με ανάλυση κανονιστικών κειμένων χιλιάδων σελίδων χωρίς segmentation.

• 24/7 εξυπηρέτηση πελατών με persistent memory, που αναγνωρίζει τον πελάτη και το ιστορικό του σε κάθε αλληλεπίδραση.

• Ανίχνευση απάτης με real-time ανάλυση συναλλαγών και εντοπισμό ασυνήθιστων μοτίβων.

Τεχνικά, το GPT-5 μπορεί να λειτουργεί παράλληλα ως συμβουλευτικό εργαλείο για compliance officers, παρέχοντας τεκμηριωμένες απαντήσεις με παραπομπές σε σχετικούς κανονισμούς.

Στρατηγική Προοπτική για την Ελλάδα

Η υιοθέτηση του GPT-5 σε αυτούς τους τρεις κλάδους μπορεί:

• Να ενισχύσει την παραγωγικότητα σε τομείς που ήδη έχουν διεθνή ανταγωνισμό.

• Να δημιουργήσει νέα προϊόντα και υπηρεσίες που θα βασίζονται σε AI-driven personalization και predictive analytics.

• Να τοποθετήσει την Ελλάδα ως πιλοτική αγορά για εφαρμογές AI σε τουρισμό και ναυτιλία, αξιοποιώντας το brand της χώρας σε αυτούς τους κλάδους.

Με δεδομένη την τεχνολογική του αρχιτεκτονική, το GPT-5 μπορεί να ενσωματωθεί είτε on-premises για λόγους ασφάλειας, είτε μέσω cloud APIs με ελεγχόμενη πρόσβαση, εξασφαλίζοντας ισορροπία ανάμεσα σε καινοτομία και κανονιστική συμμόρφωση.

GPT-5: Τεχνικές Δυνατότητες vs Επιχειρηματική Εφαρμογή στην Ελλάδα